سیگار الکترونیکی ؛ بکشیم یا نکشیم؟

قطعا سيگار و نيکوتين موجود در آن سلامت شما را به خطر مي‎اندازد . البته در اين ميان سيگار‎هاي الکترونيک مي‎توانند جايگزين مناسب‎تري باشند که سلامتي و طول عمر شما را بيشتر مي‎کنند. به ‌هر حال، با تحقيقات فعلي مي‌توان اعلام کرد که سيگار‌هاي الکترونيکي از سيگار‌هاي کلاسيک، کم‌خطرتر هستند. در واقع با مصرف اين‌گونه محصولات، احتمالاً يکي دو سال بيشتر زنده خواهيد ماند و البته مشکلات کمتري را نيز براي اطرافيان خود ايجاد خواهيد کرد.

به گزارش مجله پيام دلتا، امروزه، سيگار‌هاي الکترونيکي به‌ عنوان راهکاري براي ترک سيگار به ‌حساب مي‌آيند. با اين‌ حال، پزشکان و کارشناسان از سراسر جهان، نگراني خود را در مورد محبوبيت اين شکل خاص از اعتياد به نيکوتين اعلام کرده‌اند. هرچند پاسخ به اين پرسش که آيا سيگار‌هاي الکترونيکي براي سلامت انسان خطر دارند يا نه؟ از يک بله و خير ساده، پيچيده‌تر است.

سيگار الکترونيکي

سازمان سلامت جهاني به اهميت جايگزيني سيگار‌هاي کلاسيک با سيگار‌هاي الکترونيک اصرار دارد و همين موضوع باعث شده است تا نظر کارشناسان بيشتري به مضرات سيگار‌هاي الکترونيکي جلب شود. بسياري از شهر‌هاي بزرگ جهان در برخورد با سيگار‌هاي الکترونيکي، رويه‌اي برابر با سيگار‌هاي کلاسيک را در پيش گرفته‌اند. مصرف اين‌گونه سيگار در محل‌هاي عمومي در اغلب شهر‌هاي جهان ممنوع است.

يکي از دلايلي که نمي‌توان با دقت بالا، به بررسي ضرر‌هاي سيگار الکترونيک پرداخت، زمان کمي است که از تاريخ ساخت اين محصولات گذشته است. موضوعي که باعث شده است هنوز نتوان از طريق آماري، مضرات اين شکل نوين از مصرف نيکوتين را اثبات کرد. هرچند از نظر علمي مي‌توان ارتباط بسياري از مشکلات جسماني و روحي را با مصرف اين‌گونه محصولات اثبات کرد.

مضرات سيگار الکترونيکي

خطر حمله قلبي و سکته

در بهار امسال، دانشگاه علوم پزشکي استنفورد يک بررسي دقيق روي مايع استفاده‎شده در سيگار‌هاي الکترونيکي کرده و به اين نتيجه رسيده است که مصرف اين ماده، شانس ابتلا به بيماري‌هاي قلبي و مشکلات عروقي را افزايش مي‌دهد.

با نزديک کردن اين ماده به سلول‌هاي انساني، مشکلات زيادي براي سلول از جمله تغيير شکل دي‌ان‌اي و مرگ سلولي رخ داده است. خون اشخاصي که از سيگار‌هاي الکترونيکي استفاده مي‌کنند، نيز نشانه‌هايي از همين شکل نابودي دارد.

اين آزمايش نشان مي‌دهد که برخلاف باور‌هاي معمول، سيگار‌هاي الکترونيکي در خصوص بيماري‌هاي قلبي، سکته و بيماري عروقي، تفاوت چنداني با سيگار‌هاي کاغذي ندارند و نمي‌توانند جايگزيني مناسب محسوب شوند.

تحقيقات ديگر نيز نشان مي‌دهد که برخلاف باور‌هاي پيشين، اشخاصي که از سيگار‌هاي الکترونيکي استفاده مي‌کنند، 56? بيشتر در معرض بيماري‌هاي قلبي قرار دارند. شانس سکته مغزي نيز با مصرف اين‌گونه محصولات، 30? افزايش مي‌يابد. سازمان اعتياد آمريکا نيز اين ارقام را به ترتيب، 34? و 25? مي‌داند که باز هم نشان‌دهنده خطرات سيگار الکترونيک و ويپ است.

تشنج

يک ارتباط عجيب بين مصرف سيگار الکترونيکي و تشنج‌هاي عصبي وجود دارد. به نظر مي‌رسد نورون‌هاي مغز که مسئول احساسات و حافظه هستند، تحت تأثير مايع استفاده‌شده در اين‌گونه محصولات قرار مي‌گيرند.

اين موضوع وقتي خطرناک‌تر مي‌شود که بدانيم بسياري از ويپ‌هاي ارزان‌قيمت، از مايعات غير استاندارد استفاده مي‌کنند که درصد نيکوتين و ديگر مواد مضر آن، 52 درصد بيشتر از استاندارد جهاني و حتي سيگار‌هاي کلاسيک است.

افراد زير سال، شانس بيشتري براي مسموميت با نيکوتين دارند. همين موضوع اثبات مي‌کند که نياز بيشتري به بررسي و کنترل مصرف سيگار‌هاي الکترونيکي در کودکان و نوجوانان است.

سازمان غذا و داروي آمريکا FDA يک بررسي دقيق از رابطه سيگار‌هاي الکترونيکي و تشنج داشته است که نشان مي‌دهد از نظر آماري نيز اين دو موضوع را مي‌توان به هم مرتبط دانست. در بين سال‌هاي 2010 تا 20، بيش از 35 مورد تشنج بعد از مصرف ويپ گزارش شده است. موضوع نگران‌کننده‌تر اينکه در بعضي از موارد فقط پس از يک يا دوبار مصرف سيگار الکترونيکي اين اتفاق رخ داده است. اين آمار در سال 2019 افزايش داشته و به 127 مورد از تشنج پس از مصرف ويپ رسيده است.

مشکلات بارداري

مشکلات پس از بارداري ناشي از مصرف سيگار‌هاي کلاسيک و کاغذي بر کسي پوشيده نيست. موضوعي که خطرناک به نظر مي‌رسد اين است که بسياري از ن باردار باور دارند که مصرف سيگار‌هاي الکترونيکي در هنگام بارداري بي‎خطر است.

آزمايش‌ها و تحقيقات نشان مي‌دهد که مصرف هر شکل از نيکوتين در هنگام بارداري، تأثيراتي دائمي را بر مغز، ريه و قلب نوزاد خواهد داشت؛ يعني مصرف يک سيگار الکترونيکي نه فقط نسل کنوني را تحت تأثير قرار مي‌دهد بلکه آينده سلامت جامعه را نيز به خطر مي‌اندازد.

مشکلات روحي و افسردگي

به نظر مي‌رسد ارتباطي مستقيم بين مصرف سيگار‌هاي الکترونيکي و افسردگي وجود داشته باشد. البته هنوز مشخص نيست که اين ارتباط به دليل مصرف سيگار يا افسردگي پيشين فرد رخ داده است اما آمار نشان مي‌دهد که مصرف اين محصولات، ارتباطي 50? با افسردگي دارد. اين آمار در سيگار‌هاي کلاسيک نيز با سيگار‌هاي الکترونيکي برابري مي‌کند.

در هر صورت تأثير نيکوتين بر شرايط روحي انسان اثبات شده است. تأثيراتي که مي‌تواند رشد مغزي انسان را به خطر بيندازد. رشد مغز تا 25 سالگي ادامه دارد و متأسفانه اغلب کاربران سيگار‌هاي الکترونيکي، زير 25 سال سن دارند. بيماري‌هاي رواني مثل افسردگي، استرس، پنيک و وسواس، ارتباط مستقيم با مصرف نيکوتين دارند. نيکوتيني که ماده اصلي تشکيل‌دهنده سيگار‌هاي الکترونيکي است.

تأثيرات عصبي

به نظر مي‌رسد ارتباط سيگار‌هاي الکترونيکي با مغز، بيشتر از ديگر اعضاي بدن انسان باشد. وجود منگنز در مايع مصرفي در سيگار‌هاي الکترونيکي باعث شده است تا نگراني‌ها زيادي در مورد مصرف بالاي اين سيگار‌ها وجود داشته باشد.

مصرف منگنز براي بدن انسان ضروري است، اما اين مصرف بايد به‌صورت خوراکي باشد. جذب منگنز از طريق ريه، مستقيماً به مغز منتقل مي‌شود. سردرد و ضعف جسماني از نشانه‌هاي مسموميت با منگنز است که با مصرف عادي سيگار‌هاي الکترونيکي نيز روي مي‌دهد. با مصرف بلندمدت منگنز، مشکلات تمرکز، ضعف حافظه و بيماري‌هاي جسماني ديگر نيز به فهرست نشانه‌هاي مسموميت با اين ماده اضافه مي‌شود.

مشکلات تنفسي

يکي از عمده دلايلي که اغلب مصرف‌کنندگان سيگار‌هاي کلاسيک به ويپ روي مي‌آورند، مشکلات ريوي و تنفسي است. هرچند سيگار‌هاي الکترونيکي با سوختن تنباکو عمل نمي‌کنند اما مواد شيميايي زيادي را به ريه انسان وارد مي‌کنند.

بسياري از کاربران باور دارند که سيگار‌هاي الکترونيکي، خطري براي ريه انسان ندارند اما تحقيقات نشان داده که هرچند ضرر اين سيگار‌ها براي ريه، از سيگار‌هاي عادي کمتر است، باز هم نمي‌توان اين محصولات را بي‌خطر دانست. مصرف کروم موجود در سيگار‌هاي الکترونيکي با بيماري‌هايي مثل آسم و سرطان ريه و ناي، ارتباط مستقيم دارد. موضوعي که نبايد در مصرف ويپ ناديده گرفته شود.

سيگار الکترونيکي ،آري يا نه؟

پاسخ اين پرسش با توجه به جديد بودن اين محصولات چندان ساده نيست، اما با يک نگاه علمي به شيوه هاي توليد، مي‌توان پرخطر بودن آن‌ها را تأييد کرد. شباهت‌هاي زيادي بين سيگار‌هاي جديد و قديمي وجود دارد که نشان‌دهنده مشکلات جسمي و روحي احتمالي با مصرف اين محصولات است.

هرچند به نظر مي‌رسد خطرات اين سيگار‌ها از سيگار کلاسيک، کمتر باشد، اما بوي مناسب و شکل ظاهري فرد باعث شده تا مصرف روزانه اين محصولات از سيگار کلاسيک بيشتر شود.

آمار نشان مي‌دهد که فردي که روزانه 10 نخ سيگار کاغذي مصرف مي‌کرده، پس از روي آوردن به ويپ، مصرفي چندين برابر داشته است. همين مصرف بيشتر در عمل، خطرات فراواني را جسم و روح شخص اعمال مي‌کند.

به‌هرحال با تحقيقات فعلي مي‌توان اعلام کرد که سيگار‌هاي الکترونيکي، از سيگار‌هاي کلاسيک، کم‌خطرتر هستند. در واقع با مصرف اين‌گونه محصولات، احتمالاً يکي دو سال بيشتر زنده خواهيد ماند و البته مشکلات کمتري را نيز براي اطرافيان خود ايجاد خواهيد کرد. هرچند پاسخ پرسش مذکور همچنان «نه » است.